1. Trang chủ
  2. Khác
  3. Câu hỏi thường gặp
  4. Câu hỏi thường gặp theo nghiệp vụ
  5. CHTG Bán hàng
  6. Làm thế nào khi khách hàng thanh toán nhiều hơn hoặc ít hơn công nợ phải thu?

Làm thế nào khi khách hàng thanh toán nhiều hơn hoặc ít hơn công nợ phải thu?

1. Tổng quan

Bài viết hướng dẫn xử lý tình huống khách hàng trả tiền nhiều hơn hoặc ít hơn số cần phải trả theo chứng từ công nợ, dẫn đến báo cáo công nợ phải thu bị thừa hoặc thiếu.

Nội dung bao gồm:

  • Hướng dẫn xử lý khi khách hàng trả dư hoặc trả thiếu công nợ
  • Cách hạch toán khoản chênh lệch vào thu nhập khác hoặc chi phí khác
  • Lưu ý theo dõi, cấn trừ khoản chênh lệch trong các giao dịch tiếp theo

Phạm vi áp dụng: Kế toán bán hàng, kế toán công nợ.

2. Cách thực hiện

Khi khách hàng trả tiền nhiều hơn hoặc ít hơn số cần phải trả theo chứng từ công nợ => dẫn đến sau khi Thu tiền khách hàng bằng tiền mặt, tiền gửi hoặc Đối trừ chứng từ thì Báo cáo công nợ phải thu bị thừa hoặc còn thiếu số tiền.

Trường hợp 1. Thu nhiều hơn chứng từ công nợ

Khi khách hàng thanh toán số tiền lớn hơn số phải thu trên hóa đơn, phần mềm sẽ ghi nhận phần tiền dư này là Dư Có TK 131.

Ví dụ: Công nợ phải thu Khách hàng A theo hóa đơn 00000001 là 718.000đ, nhưng trả tiền thì làm tròn là 720.000đ. Trên phần mềm, sau khi thu tiền khách hàng theo hóa đơn bằng tiền mặt, tiền gửi hoặc Đối trừ chứng từ thì xem Báo cáo công nợ phải thu thể hiện Dư Có TK131 là 2.000đ.

Tùy cách xử lý số tiền dư, thực hiện như sau:

  • Nếu khoản tiền trả dư đó sẽ theo dõi để cấn trừ vào lần bán hàng tiếp theo => lần sau Đối trừ chứng từ thì tích chọn thêm số tiền còn dư này.
  • Nếu khoản tiền đó trả lại tiền dư cho khách hàng, hạch toán: Nợ TK 131/Có TK 11x và thực hiện Đối trừ chứng từ tích chọn khoản dư này để tất toán
  • Nếu khoản tiền trả dư đó (nhỏ lẻ thường có giá trị không đáng kể, không có tính trọng yếu) muốn đưa vào Thu nhập khác
    • Vào Chứng từ nghiệp vụ khác, hạch toán: Nợ TK 131/ Có TK711: 2.000đ
    • Thu nhập khác liên quan đến xử lý công nợ nhỏ lẻ phát sinh khi xử lý công nợ cần đưa vào thu nhập khi doanh nghiệp làm Tờ khai quyết toán thuế TNDN.

Trường hợp 2. Thu ít hơn chứng từ công nợ

Ví dụ: Công nợ phải thu Khách hàng B theo hóa đơn 00000002 là 701.000đ, nhưng yêu cầu khách chỉ chuyển số chẵn là 700.000đ, còn 1.000đ thì không cần thu. Trên phần mềm, sau khi thu tiền khách hàng theo hóa đơn bằng tiền mặt, tiền gửi hoặc Đối trừ chứng từ thì xem Báo cáo công nợ phải thu thể hiện Dư Nợ TK131 là 1.000đ.

  • Nếu khoản tiền trả thiếu đó (nhỏ lẻ thường có giá trị không đáng kể, không có tính trọng yếu) muốn đưa vào Chi phí khác
    • Vào Chứng từ nghiệp vụ khác, hạch toán: Nợ TK811/ Có TK131: 1.000đ; cột Đối tượng Có chọn Khách hàng B.
    • Chi phí khác liên quan đến xử lý công nợ nhỏ lẻ là chi phí không được trừ khi Quyết toán thuế (Mặc dù chi phí này rất nhỏ nhưng doanh nghiệp cũng nên lưu ý khi làm Tờ khai Thuế TNDN).
  • Nếu khoản tiền trả thiếu đó sẽ theo dõi để cấn trừ vào lần bán hàng tiếp theo => lần sau khi thu tiền khách hàng theo hóa đơn bằng tiền mặt, tiền gửi hoặc Đối trừ chứng từ thì tích chọn thêm số tiền còn thiếu này.

Cập nhật 20/11/2025


Bài viết này hữu ích chứ?

Nền tảng quản trị doanh nghiệp hợp nhất MISA AMIS với gần 200.000 khách hàng doanh nghiệp đang sử dụng

Bài viết liên quan

Giải đáp miễn phí qua Facebook
Nếu bạn vẫn còn thắc mắc hãy đăng câu hỏi vào Cộng đồng MISA qua facebook để được giải đáp miễn phí và nhanh chóng
Đăng bài ngay